
در این نوشتار به لیستی از جرمهای عالم مجاهد، شهید مظلوم شیخ نمرباقرالنمر میپردازیم.
۱- عدالتخواهی و حقطلبی
قرآن کریم بر مسالهی عدالت تأکید میکند و آن را یکی از دستورات خداوند میداند و میفرماید:« إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ وَ إیتاءِ ذِی الْقُرْبى [نحل/۹۰] خداوند به عدل و احسان و بخشش به نزدیکان فرمان مىدهد» امّا حق بیان، حق تحصیل، حق اعتقاد، حق زندگی و... از ابتداییترین حقوقی هستند که در حکومت سعودی برای شیعیان و بسیاری دیگر از مظلومان در عربستان نادیده انگاشته میشود.
پیامبر گرامی اسلام نیز در رابطه لزوم عدالت در حاکمان جامعه مسلمین میفرمایند:« أَوَّلُ مَن یَدخُلُ النّارَ أَمیرٌ مُتَسَلِّطٌ لَم یَعدِل، و َذو ثَروَةٍ مِنَ المالِ لَم یُعطِ المالَ حَقَّهُ [۱] اولین کسى که به جهنم مى رود فرمانرواى قدرتمندى است که به عدالت رفتار نمى کند و ثروتمندى که حقوق مالى خود را نمى پردازد » این روایت پیامبر عظیم الشان اسلام نشاندهندهی شدّت زشتی و پلیدی ظلم و بیعدالتی حاکمان بر مردم است و این که چطور با اینهمه غارت منابع نفتی و درآمدهای کلان دیگر، تنها یک خانواده به انتفاع از این همه ثروت در عربستان میپردازند و مردم از هرگونه تصمیمگیری و به هر شکلی محروم هستند. اضافه، اینکه خود "حق انتخاب حکومت" یکی از اساسیترین حقوق به خصوص در این عصر هست در حالیکه در عربستان سعودی، هنوز حکومت پادشاهی محض خانوادگی در جریان است.
۲- بصیرت افزایی
دومین جرمی که از لیست بلند بالای محکومیت شیخ نمر باید به آن اشاره کنیم تلاش برای روشنگری و بصیرت افزایی مردم در مقابل ظلمهایی است که از طرف حکومت سعودی بر آنان میرود.
قرآن کریم بعد از جریان شکسته شدن بتها به دست حضرت ابراهیم (علیه السلام) نقل میکند: مردم پرسیدند:« ءَأَنتَ فَعَلْتَ هَذَا بِالهتِنَا یَإِابْرَاهِیمُ[انبیاء/۶۲] تو این کار را با خدایان ما کردهاى، اى ابراهیم؟!» به آنها با جوابی روشنگرانه میگوید:« بَلْ فَعَلَهُ کَبِیرُهُمْ هَذَا فَسْألُوهُمْ إِن کَانُواْ یَنطِقُون [انبیاء/۶۳] بلکه این کار را بزرگشان کرده است! از آنها بپرسید اگر سخن مىگویند؟!» آخرین راهی که برای حاکم ظالم در این شرایط باقی میماند کشتن و از بین بردن مجاهد روشنگر است که طبق صراحتی که در آیات قرآن وجود دارد خداوند متعال به وسیله گلستان کردن آتش خشم ظالمان، نور را از پس ظلمتها و تاریکیها برای همهی تاریخ روشن کرد و این تنها یک مثال است برای این که در تمام تاریخ همهی انسانها بدانند که ظلم و باطل باقی نمیماند و خداوند حق را یاری میکند این وعدهای حق است که خداوند از وعدهی خود تخلف نمیکند.
پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله) نیز در رابطه با بصیرت میفرمایند:« لیس الأعمى من یعمی بصره إنّما الأعمى من تعمی بصیرته [۲] کور آن نیست که چشم او کور است بلکه کور آنست که بصیرتش کور است.» یعنی بصیرت و روشنگری فهم و درک بسیار ارزشش از بینایی چشم و بینا کردن کور بالاتر است.
۳- امر به معروف و نهی از منکر
قرآن کریم در آیات بسیاری از این واجب مهمّ الهی یاد می کند تا جایی که در ضمن اینکه امر به معروف و نهی از منکر را از وظایف مهم همهی مسلمین میشمارد و میفرماید:« وَالْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَر[توبه/۷۱] مردان و زنان باایمان، ولىّ (و یار و یاور) یکدیگرند امر به معروف، و نهى از منکر مىکنند» در جایی دیگر، علاوه بر وجوب فردی امر به معروف و نهی از منکر، به جهت اهمیّت فوق العادهی این فریضهی الهی و شدّت ضرورتی که دارد لازم میداند که حتما گروهی به شکل خاص و ویژه همزمان با بقیهی مردم به اقامهی این دستور الهی مأمور باشند؛ لذا میفرماید:« وَلْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُون [آل عمران/۱۰۴] باید از میان شما، جمعى دعوت به نیکى، و امر به معروف و نهى از منکر کنند! و آنها همان رستگارانند.» این آیات به ضمیمهی آیاتی که در رابطه با فلسفهی حکومت دینی است که میفرماید:« الَّذینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَر[حج/۴۱] همان کسانى که هر گاه در زمین به آنها قدرت بخشیدیم، نماز را برپا مىدارند، و زکات مىدهند، و امر به معروف و نهى از منکر مىکنند» همه و همه نشانگر این مطلب هستند که اصلا فلسفهی اصلی ایجاد یک حکومت دینی در یک جامعه، امر به معروف و نهی از منکر است. حال سؤال این است که شهید مظلوم، شیخ نمر، مگر کاری جز امر به معروف زبانی انجام میداد حال اینکه این وظیفه اصلی حکومت است؟! پس چطور نه تنها از او در این راه حمایت نکردند و به سخنان او وقعی ننهادند بلکه جواب این امر به معروف عادی را با اعدام این عالم دین اسلام دادند!؟ آل سعود چه پاسخی دارد؟
اگر بخواهیم به روایات از پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) نیز استناد کنیم؛ پیامبر عظیم الشان اسلام میفرماید:« أَ لَا أُحَدِّثُکُمْ عَنْ أَقْوَامٍ لَیْسُوا بِأَنْبِیَاءَ وَ لَا شُهَدَاءَ یَغْبِطُهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ الْأَنْبِیَاءُ وَ الشُّهَدَاءُ بِمَنَازِلِهِمْ مِنَ اللَّهِ عَلَى مَنَابِرَ مِنْ نُورٍ قِیلَ مَنْ هُمْ یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ هُمُ الَّذِینَ یُحَبِّبُونَ عِبَادَ اللَّهِ إِلَى اللَّهِ وَ یُحَبِّبُونَ اللَّهَ إِلَى عِبَادِهِ قُلْنَا هَذَا حَبَّبَ اللَّهَ إِلَى عِبَادِهِ فَکَیْفَ یُحَبِّبُونَ عِبَادَ اللَّهِ إِلَى اللَّهِ قَالَ یَأْمُرُونَهُمْ بِمَا یُحِبُّ اللَّهُ وَ یَنْهَوْنَهُمْ عَمَّا یَکْرَهُ اللَّهُ فَإِذَا أَطَاعُوهُمْ أَحَبَّهُمُ اللَّه[۳] آیا به شما خبر دهم از گروههایى که پیامبران و شهیدان نیستند و روز رستاخیز پیامبران و شهیدان به جایگاههاى ایشان در پیشگاه الهى که بر منابر نور است غبطه مىخورند؟ گفته شد: اى رسول خدا ایشان کیستند؟فرمودند: آنانى هستند که محبّت خدا را در دلهاى بندگانش مىافکنند و بندگان را هم محبوب خداوند قرار مىدهند. گفتیم: "محبت خدا را بر دل بندگان افکندن" را فهمیدیم ولى بندگان را چگونه محبوب خداوند قرار مىدهند؟ فرمودند: بندگان را به آنچه خداوند دوست دارد فرمان مىدهند و از آنچه ناخوش مىدارد باز مىدارند و هر گاه اطاعت کنند خداوند ایشان را دوست مىدارد.»
همین روایت به تنهایی نشان میدهد که کار حکومت سعودی در به شهادت رساندن شیخ نمر کاری بسیار اشتباه بود. زیرا پشتیبان و حامی آمر به معروف، خداوند است که خدا هم قطعا انتقام این خون به ناحق ریخته را از عاملان این کار ظالمانه باز خواهد ستاند.
۴- حقیقتگویی
قرآن میفرماید: « إِنَّ الَّذینَ یَکْتُمُونَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْکِتابِ وَ یَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَناً قَلیلاً أُولئِکَ ما یَأْکُلُونَ فی بُطُونِهِمْ إِلاَّ النَّارَ وَ لا یُکَلِّمُهُمُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَ لا یُزَکِّیهِمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلیم [بقره/۱۷۴] کسانى که کتمان مىکنند آنچه را خدا از کتاب نازل کرده، و آن را به بهاى کمى مىفروشند، آنها جز آتش چیزى نمىخورند (و هدایا و اموالى که از این رهگذر به دست مىآورند، در حقیقت آتش سوزانى است.) و خداوند، روز قیامت، با آنها سخن نمىگوید و آنان را پاکیزه نمىکند و براى آنها عذاب دردناکى است » یعنی هر گاه افرادی در قالب حکومت ویا هرقالب دیگری با کتمان آیات الهی به ثروت و قدرتی برسند این مال و ثروت به سود آنها نخواهد بود بلکه؛ برای آنها در دنیا و آخرت عذاب آور است. همچنین قرآن کریم با صراحت دستور میدهد که حق را کتمان نکنید:« وَ لا تَلْبِسُوا الْحَقَّ بِالْباطِلِ وَ تَکْتُمُوا الْحَقَّ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُون [بقره/۴۲] و حق را با باطل نیامیزید! و حقیقت را با اینکه مىدانید کتمان نکنید!»
از این آیه برداشت میشود که یکی از راههای کتمان و پوشاندن حق، پوشاندن لباس باطل بر آن است به این شکل که جوری در دنیا وانمود کنند که آن، حق نبوده است بلکه باطل بوده است.
در روایت نیز از جمله بدترین افراد در روز قیامت عالمی دانسته شده که علم خود را ابراز نمیکند. پیامبر گرامی اسلام میفرمایند:« من سئل عن علم یعلمه فکتم لجم یوم القیامة بلجام من نار[۴]" هر گاه از دانشمندى چیزى را که مىداند سؤال کنند و او کتمان نماید روز قیامت افسارى از آتش بر دهان او مىزنند"!»
نتیجه اینکه:
حکومت سعدس مخواهد با طرق مختلف حق را از دیدگان انسانیت دور بدارد و لی باید بداند که: «ان الباطل کان زهوقا [اسراء/۸۱] یقینا باطل نابود شدنی است».
پینوشت:
[۱] عیون الاخبارالرضا ج۲، ص۲۸، ح۲۰
[۲] نهج الفصاحه(با ترجمه فارسی)، ص ۶۵۶
[۳] روضةالواعظین، ج۱، ص۱۲
[۴] بحارالانوار، ج۲، ص۶۸