خیلی از افراد در رابطه با مرگ اندیشیدهاند تا آن را چاره کنند و برای آن
راه درمانی بیابند تا بلکه بشر بتواند دائم در این دنیا زندگی کند و در هول
و وحشت مرگ نباشد. امّا واقعیّت آن است که هیچ کسی راهی برای علاج آن
نیافته است. ابن سینا دانشمند فوقالعادّه نیز در اینباره میگوید:
«از قعر گل سیاه تا اوج زحل کردم همه مشکلات عالم را حل
بیرون جستم ز قید هر مکر و حیل هر بند گشوده شد مگر بند اجل»[1]
در این نوشتار برآن هستیم تا به ذکر دلایل منطقی وجود مرگ بپردازیم با ما همراه باشید.
مرگ طبیعت و انسان در قرآن
قرآن کریم در آیات متعدّدی به محدودیّت زمانی آسمان و زمین میپردازد مثلا
میفرماید:« أَوَلَمْ یَتَفَکَّرُوا فی أَنْفُسِهِمْ ما خَلَقَ اللَّهُ
السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ ما بَیْنَهُما إِلاَّ بِالْحَقِّ وَ أَجَلٍ
مُسَمًّى [روم/8] آیا آنان با خود نیندیشیدند که خداوند، آسمانها و زمین و
آنچه را میان آن دو است جز به حق و براى زمان معیّنى نیافریده است؟».
منظور از آسمانها و زمین، همان حقیقت این دنیاست لذا همه دنیا بالاخره
روزی تمام میشود و به انتها میرسد.
راهکار اُنس عملی با قرآن
قرآن کریم بر قلب مقدّس پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله نازل شد ولی قطعا نزول آن برای تمام بشریت است. به خصوص در عصر حاضر که عصر دروغهای رسانهای و چنبره تبلیغات شیاطین شده مراجعه مستقیم به قرآن کریم گرهگشای معمّای دروغگویی شیاطین است. مراجعه به قرآن به نسبت درجات این مراجعه، دل انسان را گرو میگیرد و مانع از تأثیر جنجالهای پوچ بر آن میشود. انس با قرآن آرامش دهنده است. ممارست و تداوم در تلاوت قرآن باعث انس و دوستی با قرآن میشود. در این مقاله به مرتبهای دیگر از انس -غیر از انس تلاوتی- میپردازیم و آن، انس عملی با قرآن است.
اثر گناه در زندگی
ماه مبارک رمضان ماه وصل به خداست و ترک گناه بلکه ترک زمینه گناهان(ورع) تنهاترین نوع وصل حقیقی است. با کم شدن گناه در این ماه مبارک به وضوح آثار آن را در زندگی فردی و اجتماعی خود مییابیم و از این طریق در این لحظات ماه مهمانی میتوانیم با تأمّل در آثار گناهان در زندگی خود، عزم خود را برای دوری هر چه بیشتر از آنها و سر وسامان دادن به حقیقت زندگی خود جزم کرده و از نیروی صاحب و میزبان این سفره نیز یاری بگیریم. در اینجا خوب است به پارهای از آثار گناه در زندگی بپردازیم.
اثر گناه بر دریا و خشکی
قرآن کریم بارها بر آثار دنیوی گناه تأکید دارد و بدین واسطه انسانها را
از ارتکاب گناهان بر حذر میدارد. از آنجا که سنّتهای قطعی از طرف خداوند
متعال در این دنیا قرار داده شده است ؛ انجام گناه در واقع شنای بر خلاف
جهت این رودخانه هستی بوده مسلّما آثار منفی بر زندگی انسان و دنیای انسان
میگذارد. قرآن کریم در رابطه با اثر گناه بر طبیعت اطراف و محیط زیست
انسان میفرماید:« ظَهَرَ الْفَسادُ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِما
کَسَبَتْ أَیْدِی النَّاسِ لِیُذیقَهُمْ بَعْضَ الَّذی عَمِلُوا
لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ [روم/41] فساد، در خشکى و دریا بخاطر کارهایى که
مردم انجام دادهاند آشکار شده است؛ خدا مىخواهد نتیجه بعضى از اعمالشان
را به آنان بچشاند، شاید (به سوى حق) بازگردند!».
ملاک ارزشمندی انسانها نسبت به یکدیگر از منظر قرآن کریم تقواست لذا
فرمود:« یا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثى
وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ
عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلیمٌ خَبیرٌ [حجرات/13] اى
مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را تیرهها و قبیلهها
قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید (اینها ملاک امتیاز نیست،) گرامىترین
شما نزد خداوند با تقواترین شماست خداوند دانا و آگاه است!». تقوا ملکهای
درونی است که مانع از بروز گناه از انسان میشود و درجات مختلفی دارد. در
انجام و ایجاد هر کار و مقولهای، اوّلین قدم برای تحقّق هدف، شناخت موانع
راه است. برای طیّ مسیر تحقّق تقوا در درون خود باید دشمنان این راه را به
خوبی بشناسیم و نحوه تقابل با آنها و قرارگرفتن در امنیّت نسبت به خطرات
احتمالی را به عنوان یک مهارت در خود ایجاد کنیم تا بتوانیم به سلامت در
راه تقوای الهی قدم برداریم. پرهیز از گناه، دو دشمن اصلی دارد؛ یکی شیطان و
یکی نفس امّاره که در زیر به آنها میپردازیم.
1- شیطان
2- نفس امّاره
از ابتدای تاریخ خلقت بشر هر چه بر سر انسان آمده است به واسطه نفس اماره است. نفسی که به بدیها سفارش میکند و این قصّه از زمانی تلختر میشود که شیطان نیز به همکاری با این نفس، همّت گمارد تا انسان را از اوج خلقت به زیر آورد که البتّه نخواهد توانست زیرا خالق بیهمتا فرمود:«إِنَّ عِبَادِى لَیْسَ لَکَ عَلَیهمْ سُلْطَنٌ إِلَّا مَنِ اتَّبَعَکَ مِنَ الْغَاوِین [حجر/42] که بر بندگانم تسلّط نخواهى یافت مگر گمراهانى که از تو پیروى مىکنند».
حجاب ستیزی؛ ترویج شهوت و غفلت از استعمار
واقعیّت این است که دشمنان دین اسلام سالیان متمادی با سوء استفاده از
زنان، دنیا را مشغول به شهوت کردهاند تا بر ظلم و استعمار خود سرپوش
گذارده و با خیال راحت از غفلت انسانها برای سوء استفاده و حکمرانی و ظلم
به آنها استفاده کنند. اولین مقدمه برای سِحر شهوت و غفلت، برداشتن حجاب و
پوشش از بدن زن است تا هم خود زنان هویّت اصلی خود را فراموش کنند و هم
زیباییهای جسمی آنان، مردها را از مطالبه حقوق مسلّم خود در نزد حکومتها
غافل کند. قرآن کریم نیز نسبت به غفلت آفرینی شهوتها اینگونه هشدار
میدهد:
« زُیِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَواتِ مِنَ النِّساءِ وَ الْبَنینَ وَ
الْقَناطیرِ الْمُقَنْطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ وَ الْخَیْلِ
الْمُسَوَّمَةِ وَ الْأَنْعامِ وَ الْحَرْثِ ذلِکَ مَتاعُ الْحَیاةِ
الدُّنْیا وَ اللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الْمَآب [آلعمران/13] محبّت امور
مادى، از زنان و فرزندان و اموال هنگفت از طلا و نقره و اسبهاى ممتاز و
چهارپایان و زراعت، در نظر مردم جلوه داده شده است (تا در پرتو آن، آزمایش و
تربیت شوند ولى) اینها (در صورتى که هدف نهایى آدمى را تشکیل دهند،)
سرمایه زندگى پست (مادّى) است و سرانجام نیک (و زندگىِ والا و جاویدان)،
نزد خداست».
امنیّت اجتماعی و اخلاقی وظیفه حکومت اسلامی
انتظار برای ظهور امام زمان عجّل الله تعالی فرجه الشریف یعنی آماده سازی شرایط ظهور! یکی از شرایط ظهور وجود یارانی است که اهداف حکومت آرمانی موعود را محقّق سازند. در روایتی از امام علی علیه السلام فرمودند:« أَفْلَحَ مَنْ نَهَضَ بِجَنَاح [1] رستگار شد آن کس که با یاران به پاخاست». شرط وجود یاران امام زمان علیه السلام هم از بُعد کمیّت مهم است و هم از نظر کیفیّت! باید ابتدا نظری به انواع یاران امام زمان علیه السلام بیاندازیم.
انواع یاران امام زمان علیه السلام
یاران قیام جهانی موعود آخر الزمان حضرت مهدی علیه السلام به سه دسته تقسیم میشوند:
دین یعنی برنامه و الگوی هدایت و سعادت در دنیا و آخرت. جوانی! نابترین دوران زندگی انسان است. یکی از الگوهای شایسته جوان که در قرآن کریم از آن یاد شده است حضرت اسماعیل علیه السلام است. در دوران نوجوانی و طراوت اتّفاقی عجیب برای او روی میدهد که نمونه کاملی از بروز خصوصیّات یک جوان الگو و طراز است. این خصوصیّات در دوران غیبت و عصر انتظار ظهور امام زمان علیه السلام باید در جوان منتظر رشد یابد. به عبارت بهتر! من به عنوان یک جوان که میگویم:" #من_منتظرم " طبق این آیات مربوط به این الگوی نمونه قرآنی باید خصوصیّات زیر را در خودم به وجود آورده و رشد دهم.